حسرت طغیانگران (قرآن)

---

سردمداران ضلالت هنگامی که به اطراف خود در دوزخ می‌نگرند می‌گویند چرا ما مردانی را که از اشرار می‌شمردیم در اینجا نمی‌بینیم؟! پس این افراد چه شدند؟ ما آنها را مشتی اخلالگر و مفسد فی الارض و اشرار و اوباش می‌دانستیم که برای به همزدن آرامش اجتماع ، و از بین بردن افتخارات نیاکان ما بپاخاسته بودند، مثل اینکه تشخیص ما تمام غلط بود!

۱ - ندیدن مؤمنان در جهنم

---

قرآن کریم در مورد شگفتی و حسرت طغیانگران در قیامت، از ندیدن مؤمنان، در جهنم می فرماید: «هـذا وان للطـغین لشر مـاب• جهنم یصلونها فبئس المهاد• وقالوا ما لنا لا نری رجالا کنا نعدهم من الاشرار» این ( پاداش پرهیزگاران است) و برای طغیانگران بدترین محل بازگشت است• دوزخ است که در آن وارد می‌شوند و چه بستر بدی است؟! • (سپس) می‌گویند: پروردگارا هر کس این عذاب را برای ما فراهم ساخته عذابی مضاعف در آتش بر او بیفزا. (سخن طغیانگران (و قالوا...) از روی شگفتی با حسرت است و منظورشان این است که چرا آنهایی را که ما از اشرار می‌دانستیم در جهنم نمی‌بینیم. )

۲ - تاسف جانکاه اهل دوزخ

---

گویندگان این سخن - به طوری که از سیاق برمی آید - عموم اهل دوزخ ‌اند، و مرادشان از رجالی که دوزخیان آنان را از اشرار می‌پنداشتند، مؤمنین است که در آن هنگام که در بهشت هستند و دوزخیان دنبال آنان می‌گردند، و پیدایشان نمی‌کنند، به یکدیگر می‌گویند: چه می‌شود ما را که آن مردانی را که از اشرار می‌دانستیم نمی‌بینیم و پیدا نمی‌کنیم؟
این آیات بحث پیرامون گفتگوهای دوزخیان را که در آیات قبل گذشت ادامه می‌دهد و یکی دیگر از گفتگوهای آنها را که از تاسفی عمیق و جانکاه و شکنجهای روحی و جانفرسا حکایت می‌کند، بیان می‌دارد.

۳ - سخن سردمداران ضلالت در دوزخ

---

می‌فرماید: سردمداران ضلالت هنگامی که به اطراف خود در دوزخ می‌نگرند می‌گویند چرا ما مردانی را که از اشرار می‌شمردیم در اینجا نمی‌بینیم؟! آری افرادی همچون بوجهلها و بولهبها هنگامی که می‌بینند اثری از عمار یاسرها، خبابها و صهیبها)) و بلالها در دوزخ نیست، به خود می‌آیند و از یکدیگر این سؤال را می‌کنند: پس این افراد چه شدند؟ ما آنها را مشتی اخلالگر و مفسد فی الارض و اشرار و اوباش می‌دانستیم که برای به همزدن آرامش اجتماع ، و از بین بردن افتخارات نیاکان مابپاخاسته بودند، مثل اینکه تشخیص ما تمام غلط بود!

۴ - پانویس

---